تفاوت داوری با صلح و سازش؛ کدام راه‌حل مناسب‌تر است؟

مقدمه

وقتی اختلافی بین دو طرف پیش می‌آید، همیشه مراجعه به دادگاه تنها گزینه نیست. راه‌هایی مانند داوری و صلح و سازش می‌توانند جایگزین‌هایی مؤثر، سریع و حتی کم‌هزینه‌تر باشند. اما آیا این دو روش یکی هستند؟ قطعاً نه! در این مطلب، به بررسی تفاوت‌های مهم بین داوری و صلح و سازش می‌پردازیم تا بهتر بتوانید تصمیم بگیرید کدام روش برای حل اختلاف شما مناسب‌تر است.

داوری چیست؟

داوری به معنای واگذاری حل اختلاف به یک یا چند شخص معین (داور) است که طرفین از پیش درباره آن توافق کرده‌اند. رأی داور پس از صدور، مانند رأی دادگاه لازم‌الاجراست (ماده ۴۵۴ و ۴۵۵ قانون آیین دادرسی مدنی).

ماده ۴۵۴ ق.آ.د.م: "کلیه اشخاصی که اهلیت اقامه دعوا دارند می‌توانند با تراضی یکدیگر، منازعه و اختلاف خود را خواه در دادگاه مطرح شده باشد یا نشده باشد، به داوری یک یا چند نفر ارجاع دهند."

صلح و سازش چیست؟

صلح و سازش توافق دو طرف اختلاف است برای خاتمه دادن به دعوا یا جلوگیری از طرح آن، بدون دخالت داور یا قاضی. این توافق می‌تواند خارج از دادگاه باشد یا در جریان رسیدگی دادگاه تنظیم شود (ماده ۷۵۲ به بعد قانون مدنی).

ماده ۷۵۲ قانون مدنی: "صلح ممکن است یا در مورد رفع تنازع موجود یا جلوگیری از تنازع احتمالی و یا در مورد معامله و غیر آن واقع شود."

تفاوت‌های کلیدی داوری و صلح و سازش

نکته مهم: تبدیل سازش به سند لازم‌الاجرا

اگر طرفین بخواهند صلح‌نامه‌ای را لازم‌الاجرا کنند، بهتر است آن را به سند رسمی تبدیل کرده یا در دادگاه به صورت سازش‌نامه قضایی ثبت کنند (ماده ۱۷۸ ق.آ.د.م).

مزایا و معایب هر کدام

داوری
✅ رسیدگی تخصصی
✅ سرعت بالا
✅ لازم‌الاجرا بودن رأی
❌ هزینه داور
❌ امکان ابطال رأی در برخی موارد

صلح و سازش
✅ کم‌هزینه و دوستانه
✅ بدون نیاز به داور یا دادگاه
✅ حفظ رابطه طرفین
❌ در صورت عدم اجرای توافق، نیاز به طرح دعوا

نتیجه‌گیری

پیشنهاد من این است که اگر اختلاف‌تان پیچیده، تخصصی یا حقوقی است، داوری انتخاب بهتری است اما به این شرط که داور شخص بیطرف و متخصص در زمینه موضوع شما و آگاه به قوانین باشد(نکاتی درمورد داوری بیشتر بخوانید). اما اگر قصد دارید اختلاف را با کمترین تنش و هزینه حل کنید، صلح و سازش راه‌حل بهتری خواهد بود البته بهتر است در تنظیم سازش از یک وکیل حتما کمک بگیرید تا مشکل بزرگتری برایتان ایجاد نشود.

در نهایت، انتخاب بین این دو روش بستگی به ماهیت اختلاف، میزان اعتماد متقابل و هدف طرفین دارد.

خدمات حقوقی

اگر درگیر اختلافی هستید و نمی‌دانید داوری بهتر است یا صلح و سازش، ما در کنار شما هستیم.
 به عنوان وکیل پایه یک دادگستری کانون وکلا شهر تهران ، آماده‌ام تا بهترین راهکار حقوقی را متناسب با شرایط پرونده‌تان ارائه دهم.

📞 برای دریافت مشاوره تخصصی، با من در ارتباط باشید.