بنابر قانون تجارت، همیشه شخص دیگری به نام صادر کننده ( صاحب حساب) چکی را صادر می کند و آن را به شخص دیگری که به او دارنده چک می گوییم، تحویل می دهد تا او مبلغ چک را از محال علیه دریافت کند؛ اما در قانون صدور چک، چک هایی نیز تعریف شده اند که صادر کننده، آن ها صاحب حساب نیست؛ بلکه بانک اقدام به صدور می نمایید.

1-    چکی که صادر کننده آن می تواند هر شخصی باشد

🔹چک عادی

تعریف: چکی است که دارنده (صاحب حساب) آن را برای پرداخت به دیگری صادر می‌کند.

متداول‌ترین نوع چک برای خرید و فروش روزمره است؛ اما بانک هیچ تضمینی برای پرداخت نداره. اگر حساب صادرکننده خالی باشه → چک برگشت می‌خوره

ویژگی‌ها:

🔹چک گواهی شده (تأیید شده) 

شبیه چک عادی است با این تفاوت که بانک محال علیه، تأدیه می کنند؛ 

 دارنده چنین چکی، یک تضمین در اختیار دارد 

 چه در حساب صادر کننده چک،وجه کافی موجود باشد و چه نباشد ، بانک چک را پرداخت می کند. 

این مبلغ توسط بانک مسدود شده و قابل خارج کردن از حساب نیست

چنین چک هایی جز در بعضی مقاطع ، چندان در کشورمان مورد استفاده واقع نشده است.

2-    چک هایی که صادرکننده آن بانک است

🔹  چک تضمینی (چک رمزدار یا بین‌بانکی تضمین‌شده)

چکی که صدور آن توسط شخصی از بانک مطالبه می شود 

 بانک اقدام به صدور این چک بر عهده خودش می کند؛ 

 در این چک خود بانک ، هم صادر کننده و هم محال علیه است

 تأدیه وجه این چک، توسط بانک تضمین می شود. این چک در کلیه شعب بانک صادرکننده قابل وصول است.

وسیله پرداخت نیست، بلکه عین پرداخت است. .

 برای آشنایی بیشتر با چک تضمینی به مقاله ذیل مراجعه نمایید.

ویژگی‌ها:

بانک پرداخت وجه چک را تضمین می‌کند.

قابل برگشت نیست (به دلیل ضمانت بانک).

معمولاً در معاملات مهم مثل خرید ملک یا خودرو استفاده می‌شود.

ریسک: بسیار کم، چون پرداخت توسط بانک تضمین شده است.

چک امانی🔹

تعریف: چکی است که فرد آن را برای امانت به دیگری می‌سپارد، نه برای معامله.

ویژگی‌ها:

صادرکننده، چک را به عنوان تضمین یا امانت در اختیار طرف مقابل می‌گذارد.

نباید بدون دلیل (خلاف توافق) به بانک ارائه شود.

اگر دارنده چک بدون مجوز آن را وصول کند، عمل او می‌تواند خیانت در امانت محسوب شود.

ریسک: بستگی به اعتماد میان طرفین دارد؛ استفاده حقوقی‌اش محدود است.

.

چک مسافرتی( چک در گردش)🔹

 چکی است که توسط بانک صادر می شود 

 وجه آن در هر یک از شعب بانک صادرکننده، قابل تأدیه است.

 تعهد بانک به پرداخت است و به دستور پرداخت. 

چک رمزدار بین بانکی🔹

 از هر حیث شبیه چک تضمینی است، 

 که در چک رمزدار ، حساب مشخصی در چک درج شده است  به همان حساب قابل انتقال است.

چک رمزدار فقط به طریق منظور کردن به همان حساب مشخصی که درآن درج شده است و نسبت به آن حساب تعریف شده است 

 قابل وصول است و به صورت نقدی قابل نیست.

 |  در خصوص آشنایی بیشتر با چک و اسناد تجاری مقاله ذیل را مطالعه کنید.